انتخاب اینکه والدین هنگام درمان دندانپزشکی کودکان در اتاق حضور داشته باشند یا خیر، یکی از دغدغه‌ها و پرسش‌های رایج خانواده‌هاست. این تصمیم تنها به خواست والدین یا کودک محدود نمی‌شود، بلکه عواملی مختلف مانند سن کودک، تجربیات گذشته، میزان همکاری کودک، شخصیت والدین و نظر دندانپزشک نیز در آن نقش دارند. برخی والدین بر این باورند که حضورشان می‌تواند حس امنیت و آرامش به فرزندشان بدهد و فرآیند درمان را آسان‌تر کند، درحالی‌که گروهی دیگر نگران تاثیر منفی حضورشان بر اضطراب یا تمرکز کودک و تیم درمان هستند. در این مقاله با بررسی جنبه‌های مختلف حضور یا عدم حضور والدین در دندانپزشکی کودکان و با توجه به توصیه‌های متخصصان به شما کمک می‌کنیم تا بهترین تصمیم را برای سلامت روان و جسم کودک خود بگیرید.
حضور یا عدم حضور والدین در زمان درمان دندانپزشکی کدام بهتر است؟
حضور یا عدم حضور والدین در اتاق درمان دندانپزشکی یکی از سوالات مهم و دغدغه‌های خانواده‌هاست. پاسخ این پرسش، وابسته به عوامل متعددی است و لازم است تصمیم‌گیری در این خصوص را به دانش و تجربه دندانپزشک متخصص بسپارید. در ادامه به جنبه‌های مختلف این موضوع می‌پردازیم:
-
تاثیر حضور والدین بر کودکان خردسال یا با نیازهای ویژه
برای کودکان بسیار خردسال (زیر سه سال و نیم) یا کودکانی که مشکلات جسمی یا ذهنی خاص دارند (کودکان کم‌توان) حضور والدین می‌تواند احساس امنیت و آرامش ایجاد کند. این کودکان اغلب نیاز بیشتری به حمایت عاطفی والدین دارند و حضور پدر یا مادر تا حدی به همکاری بیشتر کودک در حین درمان کمک می‌کند.
-
تاثیر حضور والدین بر کودکان سالم
برخلاف تصور عمومی، برای کودکان سالم و دارای رشد طبیعی، حضور والدین در زمان درمان معمولاً نه تنها کمک‌کننده نیست بلکه تاثیر منفی هم دارد. چرا؟
- کودک در حضور والدین معمولاً به دنبال جلب توجه و ترحم آنهاست و مانند یک «پناهگاه امن» عمل می‌کنند که باعث میشود کودک مسئولیت رفتار خود را کمتر بپذیرد.
- حضور والدین باعث میشود توجه کودک بین والدین و دندانپزشک تقسیم شود، در نتیجه کودک نمی‌تواند به طور کامل با دندانپزشک ارتباط برقرار کند و همکاری لازم را داشته باشد.
- برخی کودکان حتی تمارض به درد یا ترس بیشتری می‌کنند تا واکنش عاطفی والدین را دریافت کنند.
-
تاثیر حضور والدین بر دندانپزشک
حضور والدین می‌تواند تمرکز دندانپزشک را کاهش دهد و ارتباط مؤثر او با کودک را مختل کند. از طرف دیگر، والدین ممکن است ناخواسته با حرف‌زدن، ابراز نگرانی یا انتقال اضطراب خود به کودک، فرآیند درمان را پیچیده‌تر کنند.
-
نقش تصمیم‌گیری متخصص
براساس اصول علمی و روانشناسی کودک، بیشتر متخصصان دندانپزشکی اطفال توصیه می‌کنند که والدین در اتاق درمان حضور نداشته باشند، مگر در شرایط خاص که دندانپزشک تشخیص می‌دهد حضور والدین الزامی است یا به روند درمان کمک می‌کند. اعتماد به دانش و تجربه دندانپزشک اهمیت بالایی دارد، چرا که هر کودک منحصر به فرد است و شرایط او باید به دقت ارزیابی شود.
نتیجه‌گیری و توصیه نهایی
اگر اصرار زیادی برای حضور در کنار فرزندتان داشته باشید، این مساله برخلاف تصورتان ممکن است باعث اضطراب بیشتر کودک و حتی انجام درمانی با کیفیت پایین‌تر شود. بهترین کار این است که با تیم درمانی همکاری کنید و تصمیم‌گیری را به عهده دندانپزشک بگذارید.
- برای کودکان سالم: عدم حضور والدین به برقراری رابطه بهتر کودک و دندانپزشک کمک می‌کند و توصیه میشود.
- برای کودکان بسیار خردسال یا کم‌توان: حضور والدین با تشخیص دندانپزشک می‌تواند مفید باشد.
- تصمیم نهایی: به تشخیص و توصیه دندانپزشک احترام بگذارید و بدانید هدف تجربه‌ای مثبت و کم‌استرس برای کودک است.
بیشتر بخوانید:
نیفتادن دندان شیری تا بزرگسالی
۷ نکته طلایی برای حضور موفق والدین در دندانپزشکی کودکان
توصیه‌های مهم به والدین هنگام مراجعه کودک به دندانپزشکی به شرح زیر می باشد:
-
اجازه دهید دندانپزشک تصمیم‌گیرنده باشد:
اکثر کودکان در حضور والدین ارتباط و همکاری مناسبی با دندانپزشک برقرار نمی‌کنند؛ تنها تعداد کمی از کودکان با همراهی والدین بهتر عمل می‌کنند. بهتر است انتخاب حضور یا عدم حضور خود در اتاق درمان را به دندانپزشک بسپارید. در صورت حضور، با کودک یا دندانپزشک گفتگو نکنید تا ارتباط مؤثرتری میان کودک و درمانگر شکل بگیرد. اگر کودک رفتار مناسبی نداشت، بهتر است لحظاتی اتاق را ترک کنید.
-
وعده جایزه قبل از درمان ندهید:
قول دادن جایزه به کودک قبل از درمان می‌تواند ذهن او را به این سمت ببرد که ملاقات با دندانپزشک مشکل یا ترسناک است. بهتر است پس از پایان موفقیت‌آمیز درمان، کودک را به‌صورت غافل‌گیرانه تشویق کنید.
-
جایزه منطقی و متناسب انتخاب کنید:
از دادن جوایز غیرعادی و بزرگ خودداری کنید، زیرا ممکن است کودک تصور کند هر قدر اضطراب یا ترس بیشتری نشان دهد، جایزه ارزشمندتری دریافت می‌کند.
-
پاسخ به سوالات درباره تزریق و آمپول:
اگر کودک درباره آمپول یا تزریق سوال کرد، پاسخ کوتاه و ساده بدهید و وارد جزئیات نشوید. مثلاً می‌توانید بگویید: «نمی‌دانم، بهتر است از دندانپزشک بپرسی.» توضیح دادن بیش از حد درباره روند درمان، ترس و اضطراب کودک را افزایش می‌دهد.
-
ترس و نگرانی کودک را با دندانپزشک مطرح کنید:
اگر فرزندتان نگرانی یا ترس خاصی دارد، حتماً این موضوع را با دندانپزشک در میان بگذارید تا بتواند در طول درمان، برخورد مناسب‌تری داشته باشد.
-
نگرش مثبت نسبت به دندانپزشک ایجاد کنید:
پیش از مراجعه، به کودک یادآوری کنید که دندانپزشک دوست اوست و وظیفه‌اش کمک به سلامت دندان‌ها و کاهش درد یا ناراحتی اوست.
برخورد مناسب پس از درمان: بعضی از کودکان پس از پایان درمان ممکن است سعی کنند والدین را بابت بردن‌شان به دندانپزشکی دچار عذاب وجدان کنند و خود را به شکل قربانی نشان دهند. توجه داشته باشید که بهتر است کودک را به خاطر شجاعت و همکاری‌اش تحسین کنید و او را با لبخند و افتخار از مطب خارج کنید.
بیشتر بخوانید:
چه چیزی باعث پوسیدگی دندان کودک میشود؟
چند اشتباه رایج والدین هنگام مراجعه کودک به دندانپزشکی
-
تهدید کودک به دندانپزشکی:
استفاده از جملاتی مثل «اگه مسواک نزنی می‌برمت دندانپزشکی» یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات والدین است. این نوع صحبت‌ها باعث ایجاد ترس و تصویر منفی از دندانپزشکی در ذهن کودک میشود و به جای تشویق، اضطراب او را بیشتر می‌کند.
-
انتقال نگرانی یا خاطرات منفی:
برخی والدین ناخواسته نگرانی‌های خود یا تجربیات ناخوشایند گذشته را برای کودک تعریف می‌کنند. این کار می‌تواند وحشت کودک را چند برابر کند و همکاری او با دندانپزشک را دشوارتر سازد. بهتر است همیشه با لحن مثبت درباره مراجعه به دندانپزشک صحبت شود.
-
اصرار به حضور در اتاق درمان:
پافشاری برای حضور در کنار کودک در طول درمان، حتی زمانی که دندانپزشک حضور والدین را مفید نمی‌داند، می‌تواند به روند درمان لطمه بزند. باید به تشخیص دندانپزشک اعتماد کنید و اجازه دهید کودک با محیط درمان به صورت مستقل و آرام روبرو شود.
نقش دندانپزشک و تیم درمان در موفقیت درمان دندانپزشکی کودکان
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در درمان دندانپزشکی کودکان، مهارت و رویکرد دندانپزشک و تیم درمان است. دندانپزشک اطفال باید علاوه بر دانش علمی، به اصول روانشناسی کودک نیز مسلط باشد و بتواند با صبر، حوصله و ارتباط موثر اعتماد کودک را جلب کند. تیم درمان شامل دستیار دندانپزشک و پرسنل پذیرش نیز نقش مهمی در ایجاد فضای آرام و دوست‌داشتنی برای کودک دارند. حضور یک تیم حرفه‌ای و با تجربه می‌تواند بخش زیادی از استرس و ترس کودک را کاهش داده و زمینه همکاری بیشتر کودک را فراهم کند. دندانپزشک متخصص اطفال با انتخاب روش‌های صحیح ارتباطی، استفاده از تکنیک‌های گفتاری ساده، تشویق، بازی و حواس‌پرتی و همچنین فراهم کردن محیطی شاد و ایمن، باعث میشود تجربه دندانپزشکی برای کودک خوشایند و حتی آموزنده باشد.
اگر در اصفهان به دنبال دندانپزشک متخصص کودکان باتجربه و خوش‌برخورد هستید، دکتر علی بهزادی یکی از بهترین گزینه‌هاست. دکتر علی بهزادی متخصص دندانپزشکی کودکان در اصفهان با سال‌ها تجربه در زمینه درمان دندانپزشکی اطفال و برخوردی کاملاً تخصصی، تمرکز ویژه‌ای بر کاهش ترس و اضطراب کودکان در حین درمان دارد. ایشان با استفاده از روش‌های روز دنیا، ارتباط صمیمی با کودکان و ارائه آموزش‌های ضروری به والدین، فضایی ایمن و دلپذیر را برای درمان دندان‌های فرزند شما فراهم می‌کند.
خلاصه مقاله
حضور یا عدم حضور والدین در زمان درمان دندانپزشکی کودکان، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خانواده‌ها و چالش‌های دندانپزشکی کودک محسوب میشود. تحقیقات و تجربه متخصصان نشان می‌دهد که برای بیشتر کودکان سالم، عدم حضور والدین در اتاق درمان باعث همکاری بیشتر کودک و ایجاد رابطه بهتر با دندانپزشک میشود. البته در شرایط ویژه مانند سنین پایین‌تر یا کودکان کم‌توان، حضور والدین می‌تواند به احساس امنیت کودک کمک کند و طبق نظر دندانپزشک انجام میشود.
دندانپزشک و تیم درمان با ایجاد محیطی صمیمی و استفاده از اصول روانشناسی کودک، نقش موثری در کاهش اضطراب و موفقیت درمان دارند. همچنین، همکاری والدین و رعایت توصیه‌های تخصصی، از جمله پرهیز از انتقال نگرانی، تهدید کودک و اصرار به حضور در اتاق درمان، بسیار مهم است. در نهایت، انتخاب بهترین راه برای هر کودک به تشخیص دندانپزشک واگذار میشود تا سلامت جسم و آرامش روان فرزند شما تضمین شود.
