درمان ریشه(عصب کشی)

عصب کشی دندان کودکان بدون بیهوشی

به دلیل شیوع بالای پوسیدگی در بین کودکان، یکی از رایج ترین فرایند های درمان در بین کودکان ، عصب کشی دندان کودکان است. هنگام عصب کشی دندان شیری قسمت پوسیده دندان و بافت آلوده داخل کانالهای ریشه خارج شده و روی سطح باقی مانده با مواد دارویی دیگر پر می شود . برای پیشگیری از عفونت دندان کودک انجام این کار بسیار حیاتی است . درمان ریشه‌ی دندان یا عصب کشی دندان شیری به عنوان یک درمان اندودنتیک شناخته می‌شود.

در این روش دندانپزشک به جای کشیدن دندان آن را درمان می کند .والدین معمولا با شنیدن کلمه عصب کشی نگران می شوند و سؤالات زیادی برایشان به وجود می آید . آن ها معمولا نگرانند آیا کودکشان قادر به تحمل مراحل عصب کشی است ؟

هنگامی که به عصب کشی دندان کودکان فکر می کنید احتمالا یک درمان دردناک که بهبود آن نیاز به زمان زیادی دارد در ذهنتان مجسم می شود . خوش بختانه این طور نیست ! این فرایند همیشه به اندازه ای که والدین انتظار دارند دردناک نیست و اغلب اوقات کودک پس از آن می تواند به فعالیت های روزمره خود ادامه دهد .

بسیاری از افراد تصور می کنند عصب کشی دندان کودکان ضرورت و معنایی ندارد زیرا دندان شیری ریشه و عصب ندارد در صورتی که این موضوع یک باور غلط است و دندان شیری تمامی اجزای دندان دائمی را دارد .بنابراین می توان گفت انجام عصب کشی و ترمیم دندان کودکان مانند دندان دائمی ضرورت دارد. برای آشنایی بیشتر با با ضرورت و نحوه عصب کشی دندان کودکان بدون بیهوشی با دکتر علی بهزادی متخصص دندانپزشکی کودکان اصفهان همراه باشید.

نحوه عصب کشی دندان کودکان

عصب‌کشی دندان کودک مانند دندان دائمی حتماً به عکس رادیوگرافی نیاز دارد .پس از مشاهده گرافی توسط دندانپزشک، دندان موردنظر بی‌حس می‌گردد و پوسیدگی‌ها برداشته می‌شوند.

اگر التهاب محدود به تاج دندان باشد پس از خارج کردن عصب تاج دندان ، خمیرهای مخصوصی داخل دندان قرار داده خواهد شد و سپس دندان شیری ‌ترمیم و روکش می‌گردد اما اگر والدین کودک دیر اقدام کنند و التهاب وآلودگی میکروبی ریشه دندان را نیز درگیر کرده باشد باید بافت داخل کانالهای ریشه دندان که اصطلاحا به آن عصب ریشه دندان میگویند با وسایل مخصوصی خارج گردد.

سپس داخل ریشه و تاج دندان شیری با خمیرهای مخصوصی پر شود و دندان شیری ‌ترمیم یا روکش گردد.تعداد جلسات موردنیاز برای عصب کشی دندان شیری بستگی به تشخیص متخصص دندانپزشک کودکان هنگام مشاهده عکس رادیوگرافی دارد .

دراکثر موارد عصب کشی دندان کودکان را می توان در یک جلسه انجام داد اما اگر التهاب یا عفونت دندان گسترده باشد جلسات درمانی بیشتری مورد نیاز است.

بیشتر بدانید: 

درمان های اورژانسی 

اهمیت عصب کشی دندان کودکان

نگه داشتن دندان شیری کودکان به همان اندازه اهمیت دارد که نگه داشتن دندان افراد بالغ و بزرگسال اهمیت دارد . در ادامه به ضرورت حفظ دندان شیری کودکان و عصب کشی آن می پردازیم .

اگر دندان شیری کودکان بیفتد باید فضای خالی به وجود آمده را با فضا نگه دارها پر کرد زیرا ممکن است موجب رویش نامرتب دندان های دائمی کودک شود و در سنین بالاتر برای صاف کردن دندان های خود مجبور به استفاده از ارتودنسی شود.

هر دندان شیری  فضایی را برای دندان های دائمی زیرین خود نگه مى دارد تا در آینده فضای کافی برای رویش منظم و مرتب دندانهای دائمی وجود داشته باشد. پس اگر در اثر کشیده شدن زودهنگام یک دندان شیری فاصله ای بین دندانها ایجاد شود  ، دندان های باقی مانده کناری موقعیتشان را برای پر کردن آن تغییر می دهند و این می تواند موجب کمبود فضا برای دندانهای دائمی شود و  هماهنگی نهایی دندان های دائمی را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین با عصب کشی و پرکردن به موقع یک دندان شیری میتوان از کشیدن دندان و عواقبت کمبود فضا در آینده جلوگیری کرد.

عصب کشی دندان کودکان را جدی بگیرید زیرا هنگامی که دندان های کودک دچار پوسیدگی وسیع شوند اگر به موقع درمان نشود توانایی درست غذا خوردن و استفاده از مواد غذایی متنوع را از کودک می گیرد ، باعث می شود ویتامین های ضروری به کودک نرسد و فرزند شما به خوبی رشد نکند . از دلایل دیگر اهمیت حفظ و نگهداری دندان‌های شیری و دائمی کودکان و خردسالان می توان به اعتماد به نفس کودکان اشاره کرد . وجود دندان پوسیده بر اعتماد به نفس کودکان و نحوه صحبت کردن آن ها نیز تأثیر زیادی دارد .

علائم نشان دهنده نیاز به عصب کشی دندان در کودکان

موارد زیر نشان دهنده این است که دندان فرزند شما نیاز به عصب کشی دارد :

• حساسیت شدید دندان کودک به سرما یا گرما
• آبسه دندان
• پوسیدگی دندان و عفونت شدید
• التهاب یا قرمزی اطراف دندان آسیب‌دیده
• شکستگی دندان که پالپ دندان را تحت تأثیر قرار دهد
• درد شبانه دندان
• پوسیدگی‌های عمیق که با رادیوگرافی مشخص شود نزدیک عصب دندان است
• درد مداوم دندان هنگام جویدن یا حتی لمس کردن آن
• دردناک و حساس شدن گره‌های لنفاوی
• لقی غیرمنتظره دندان آسیب‌دیده
• برخی از موارد ضربه خوردن دندان‌ها

در حالت کلی اگر پوسیدگی از مینای دندان فراتر رود و وارد عاج دندان شود گسترش یافته و عصب دندان را درگیر می کند . در این موارد باید دندان عصب کشی شود . اگر تخریب تاج دندان به حدی باشد که مواد پر کردنی دندان فضای لازم برای قرار گرفتن نداشته باشند می توان از روکش دندان شیری استفاده کرد .

ضرورت عصب کشی دندان کودکان بدون بیهوشی

بسیاری از والدین نگران عصب کشی دندان کودک خود هستند  و کودکان نیز به دلیل ترس و اضطرابی که از دندان پزشکی دارند ممکن است همراهی نکنند . دندان پزشکان عموما سعی می کنند با استفاده از تکنیک های روان شناسی بر ترس کودک شما غلبه کنند و رفتار های او را کنترل کنند .

در صورتی که موفق شوند دیگر احتیاجی به استفاده از دارو های آرام بخش و بیهوشی نیست و عصب کشی بدون بیهوشی انجام می گیرد اما اگر سن کودک شما کم باشد و در هیچ صورتی با دندان پزشک همکاری نکند پزشک مجبور خواهد شد از بیهوشی استفاده کند .

انواع عصب کشی دندان شیری کودک

عصب کشی دندان شیری کودکان به دو صورت انجام می گیرد .

پالپوتومی (Pulpotomy):

در مواردی که پوسیدگی باعث التهاب و آلودگی بافت پالپی (شامل عروق و اعصاب دندان) موجود در قسمت تاج می شود ، درمان شامل خارج کردن بافت و اعصاب موجود در این ناحیه است . دراین حالت فقط بافت پالپی تاج دندان خارج می گردد .

پالپکتومی (Pulpectomy) :

در صورتی که بافت پالپ در کل ساختار ریشه دندان دچار عفونت شده باشد، ممکن است لازم شود از پالپکتومی برای بیمار استفاده شود. در این روش بافت پالپی علاوه بر تاج، از داخل ریشه های دندان نیز خارج می‌گردد .

عده ای تصور می کنند تا زمانی که دندان شیری درد نداشته باشد نیازی به عصب کشی ندارد در صورتی که این تصور اشتباه است . در خیلی از موارد پوسیدگی دندان به نظر والدین سطحی به نظر می رسد اما بعد از معاینه توسط دندان پزشک  و تهیه رادیوگرافی های مورد نیاز مشخص می شود که پوسیدگی پیشرفت کرده و ناحیه عصب دندان شیری را نیز درگیر کرده است .

موارد متعددی مشاهده می شود که دندان کودک دچار آبسه مزمن شده است اما چون کودک درد نداشته والدین به دندان پزشکی مراجعه نکرده اند .  بنابراین دقت داشته باشید صرفا نداشتن درد معیار درگیر نبودن عصب دندان نیست .

نکات مورد توجه قبل از عصب کشی دندان در کودکان

قبل از این که دندانپزشک به طور قطع تصمیم به عصب کشی دندان کودک شما بگیرد باید موارد زیر را بررسی کند تا متوجه شود که باید ریشه دندان  را درمان کند یا دندان شیری را بکشد .

• امکان بازسازی دندان با ترمیم یا روکش
• میزان تحلیل ریشه ها
• سن کودک و بررسی زمان افتادن طبیعی دندان شیری
• موقعیت دندان آسیب‌دیده
• حال عمومی کودک و میزان آسیب یا عفونت
• تحت تأثیر قرار گرفتن لثه یا استخوان
• پیشگیری از پوسیدگی دندان و عصب کشی دندان
• به سلامت دندان کودک خود اهمیت دهید . برای پیشگیری از پوسیدگی دندان شیری فرزند خود اقدامات زیر را انجام دهید . با استفاده از این اقدامات می توانید روند پوسیدگی را کند تر کنید تا عصب دندان درگیر نشود :
• بهداشت دهان و دندان :  به کودک خود یاد بدهید  مرتب از مسواک و نخ دندان استفاده کند .
• فیشور سیلانت :با استفاده از فیشور سیلانت کردن دندان کودک خود می توانید شیار های دندان های دائمی دندان او را با مواد مخصوص پر کنید تا از تجمع غذا بر روی آن جلوگیری کنید .
• فلوراید : حتما به کودک خود یاد دهید علاوه بر مسواک  ، مرتب دندان های خود را با فلوراید بشوید زیرا فلوراید نقش تأثیر گذاری در پیشگیری از پوسیدگی دندان دارد .

بچه ها را چطور برای عصب کشی آماده کنیم ؟

آماده کردن فکری و ذهنی کودکان برای عصب کشی اهمیت زیادی دارد زیرا اغلب کودکان از عصب کشی می ترسند . در ادامه راه حل هایی را به شما آموزش خواهیم داد تا بتوانید فرزند خود را برای عصب کشی آماده کنید .

• برای فرایند عصب کشی استفاده از کلمه درمان ریشه واژه صحیح تری است زیرا در این فرایند عصب کشیده یا کشته نمی شود . بنابراین در حضور کودک سعی کنید از واژه عصب کشی استفاده کنید تا ترس وی کم تر شود .
• اگر تجربه تلخی از عصب کشی دارید آن را به فرزند خود منتقل نکنید . هنگام صحبت با کودک سعی کنید پیش زمینه مثبتی به او بدهید . اجازه دهید کودکتان بدون پیش زمینه بد درمان ریشه را تجربه کند .
• اگر کودکتان تجربه ناخوشایندی از دندانپزشکی دارد یا قبلا به این دلیل در بیمارستان بستری شده است حتما در جلسه معاینه با دندانپزشک مطرح کنید و از او برای درمان بهتر فرزندتان کمک بگیرید.

• فرزندتان را از آمپول نترسانید و در مورد بی حسی و مسائل پیرامون آن با وی صحبت نکنید . تأکید بیش از حد روی یک مطلب استرس وی را بیشتر می کند .
• هنگام بردن کودک به نزد دندانپزشک افراد زیادی همراه او نروید زیرا این کار استرس کودک را بیشتر می کند . آرام باشید زیرا در غیر این صورت استرس خود را نیز به کودک منتقل می کنید .
• بعضی از والدین عادت دارند برای بردن کودک به نزد دندانپزشک به او وعده جایزه می دهند در صورتی که این یک کار اشتباه است . این وعده باعث می شود کودک فکر کند که با امر بسیار ناخوشایندی روبرو است . علاوه بر این کودک خود را عادت به رشوه گرفتن می دهید .
• با فرزند خود منطقی صحبت کنید . مواردی که ممکن است کودک درد داشته باشد را با وی در میان بگذارید . به فرزند خود قول ندهید قرار است بیهوش شود یا فقط پنج دقیقه طول خواهد کشید و توضیح این موارد را به دندانپزشک واگذار کنید .
• هنگام مراجعه دقت کنید فرزندتان گرسنه نباشد یا پرخوری نکرده باشد . هم چنین باید خواب و استراحت کافی داشته باشد تا از سطح استرس وی کم شود .
• هنگام صحبت کردن دندانپزشک با کودک بگذارید خودش صحبت کند . هیچ گاه به جای فرزند خود جواب ندهید . در حضور دندانپزشک قدرت سرپرستی خود را نشان ندهید و به فرزندتان پرخاش نکنید . اجازه دهید دندانپزشک با کودکتان ارتباط برقرار کند و بقیه امور را به دندانپزشک بسپارید.