حتما این سوال برایتان پیش آمده است که اوربایت در کودکان چیست؟ اوربایت زمانی اتفاق میافتد که دندانهای بالایی بیش از حد معمول دندانهای پایینی را بپوشانند، بهطوریکه این پوشش بیش از ۳ میلیمتر باشد. این موضوع در کودکان اهمیت ویژهای دارد و در مقاله پیشرو به بررسی اوربایت در کودکان و اطلاعات مهم مربوط به آن میپردازیم. اگر به دانستن بیشتر در این زمینه علاقهمند هستید، با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید:
ارتودنسی کودکان درد دارد | عکس ارتودنسی کودکان
اوربایت در کودکان چیست؟
اوربایت در کودکان چیست؟ اوربایت یکی از اختلالات شایع در فک و دندان است که در آن دندانهای فک بالا بهطور غیرعادی بیشتر از حد معمول روی دندانهای فک پایین قرار میگیرند. در حالت طبیعی، باید بین دندانهای بالایی و پایینی یک همپوشانی کوچک (حدود 1 تا 2 میلیمتر) وجود داشته باشد که این امر بهطور معمول و ضروری در زمان بسته شدن دهان اتفاق میافتد. این همپوشانی به دندانها کمک میکند تا بهطور صحیح بر روی هم قرار گیرند و عملکرد جویدن به درستی انجام شود. اما زمانی که این همپوشانی بیش از حد طبیعی شود، بهطوری که دندانهای پیشین فک بالا بیشتر از 2 تا 3 میلیمتر دندانهای پایین را پوشش دهند، این وضعیت به عنوان اوربایت شناخته میشود و معمولاً بهعنوان یک ناهنجاری فکی یا اختلال در ترازبندی دندانها در نظر گرفته میشود.
اوربایت میتواند بهصورتهای مختلفی ظاهر شود:
- اوربایت ساده: در این حالت، دندانهای بالا کمی بیشتر از حد طبیعی بر دندانهای پایین قرار میگیرند.
- اوربایت شدید یا مضاعف: زمانی که همپوشانی دندانها به شدت زیاد میشود و دندانهای بالایی بهطور قابل توجهی دندانهای پایینی را میپوشانند. این نوع اوربایت ممکن است به مشکلاتی مانند ناهماهنگی در جویدن، مشکلات گفتاری، یا درد در ناحیه فک منجر شود.
در صورت وجود اوربایت شدید، معمولاً لازم است که فرد تحت درمانهای ارتودنسی قرار گیرد. این درمانها میتوانند شامل استفاده از بریسها، هدگیرها، یا حتی در برخی موارد جراحیهای فکی باشند. درمان اوربایت در دوران کودکی بهترین زمان است چرا که فکها و دندانها هنوز در حال رشد هستند و اصلاح این ناهنجاری در این سنین میتواند نتایج بهتری به دنبال داشته باشد. بنابراین، در صورت مشاهده اوربایت در کودکان، مراجعه به یک متخصص ارتودنسی بسیار مهم است.
انواع اوربایت
اوربایت به عنوان یکی از ناهنجاریهای رایج در فک و دندان، به سه دسته اصلی تقسیم میشود که هر کدام علل و روشهای درمانی خاص خود را دارند:
-
اوربایت اسکلتی
این نوع اوربایت ناشی از رشد نامناسب استخوانهای فک است. در این حالت، فک پایین نسبت به فک بالا کوچکتر است و این عدم تناسب باعث میشود دندانهای جلویی فک بالا بهطور قابل توجهی جلوتر از دندانهای فک پایین قرار بگیرند. در نتیجه، هنگام بسته شدن دهان، دندانهای پایین بهطور کامل توسط دندانهای بالا پوشانده میشوند. در موارد شدید، بهویژه در بزرگسالان، ممکن است برای اصلاح این ناهنجاری نیاز به جراحی فک باشد.
-
اوربایت دندانی
این نوع اوربایت به دلیل رویش نامناسب دندانها ایجاد میشود. در این حالت، فکها بهطور طبیعی رشد کردهاند و در موقعیت مناسبی قرار دارند، اما دندانها بهدرستی رویش نکردهاند. این مشکل میتواند ناشی از کمبود فضا در قوس فک پایین، از دست دادن دندانهای عقبی، یا عادات بد دهانی مانند مکیدن انگشت باشد. خوشبختانه، اوربایت دندانی معمولاً با روشهای ارتودنسی ثابت یا متحرک قابل درمان است.
-
اوربایت برخوردی
این نوع اوربایت شدیدترین شکل این ناهنجاری است. در این حالت، هنگام بسته شدن دهان، دندانهای پایین بهطور مستقیم با کام (سقف دهان) برخورد میکنند. این وضعیت میتواند به مرور زمان باعث آسیب به استخوان اطراف دندانهای بالایی شود و در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به از دست دادن دندانهای پیشین بالا شود. درمان این نوع اوربایت معمولاً شامل ارتودنسی است، اما در موارد شدید، جراحی فک نیز ممکن است ضروری باشد.
درمان به موقع اوربایت، بهویژه در کودکان، میتواند از بروز مشکلات جدیتر در آینده جلوگیری کند. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری در فک یا دندانها، مراجعه به متخصص دندانپزشکی کودکان در اصفهان بسیار مهم است. برای دریافت مشاوره نزد دیکتر علی بهزادی می توانید با شماره 09136209801 تماس حاصل فرمایید.
علت و نحوه تشخیص اوربایت دندان
اوربایت دندان به معنای وضعیتی است که در آن دندانهای بالایی به طور غیرطبیعی جلوتر از دندانهای پایینی قرار دارند. این ناهنجاری میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها به روابط فکی و برخی به رویش نادرست دندانها مربوط میشود. در ادامه، به تفصیل به علتها و نحوه تشخیص اوربایت دندان پرداخته میشود:
علتهای ایجاد اوربایت دندان:
-
ژنتیک:
یکی از مهمترین دلایل ایجاد اوربایت دندان، عامل ژنتیک است. اگر والدین دچار اوربایت باشند، احتمال بروز این ناهنجاری در فرزندان بیشتر خواهد بود. ژنتیک میتواند بر روی اندازه و شکل فکها و دندانها تأثیر بگذارد.
-
عادات بد دهانی (در کودکان):
در نوزادان و کودکان، برخی عادات میتوانند موجب بروز اوربایت شوند. این عادات به رشد و تشکیل صحیح فکها و دندانها آسیب میزنند:
-
- مکیدن انگشت: این عادت موجب وارد شدن فشار غیرطبیعی به دندانها و فکها میشود و میتواند موجب اختلال در رشد فکها و دندانها شود.
- استفاده مداوم از پستانک: مانند مکیدن انگشت، استفاده مداوم از پستانک میتواند باعث انحراف دندانها و فکها شود و در نهایت موجب ایجاد اوربایت شود.
- استفاده بیش از حد از بطری: شیر خوردن از بطری به مدت طولانی میتواند فکهای کودکان را تحت فشار قرار دهد و رشد طبیعی دندانها را مختل کند.
-
-
عادات دهانی در نوجوانان و بزرگسالان :
در نوجوانان و بزرگسالان نیز برخی عادات میتوانند به ایجاد اوربایت دندان منجر شوند:
-
- جویدن ناخن: این عادت به خصوص در سنین نوجوانی رایج است و موجب ایجاد فشار غیرطبیعی به دندانها و فکها میشود.
- جویدن اشیاء: این رفتار میتواند باعث کشش و جابجایی دندانها و نهایتاً اوربایت گردد.
- دندان قروچه: فشار دادن و ساییدن دندانها به یکدیگر (که در بیشتر مواقع در خواب اتفاق میافتد) میتواند موجب تغییر در موقعیت دندانها و حتی ایجاد اوربایت شود.
-
-
از دست دادن زودهنگام دندانها:
اگر دندانهای دائمی خیلی زود از دست بروند و جایگزینی برای آنها صورت نگیرد، دندانهای باقیمانده ممکن است جابجا شده و باعث اوربایت شوند.
-
سندرم مفصل گیجگاهی فکی:
مشکلات مفصل فک و مشکلات عضلانی در ناحیه فک میتوانند باعث اختلال در حرکت فکها و در نتیجه اوربایت شوند. این سندرم به مشکلاتی در هماهنگی حرکت فکها اشاره دارد.
نحوه تشخیص اوربایت دندان:
تشخیص اوربایت معمولاً توسط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی انجام میشود. در ابتدا، پزشک به دقت موقعیت دندانها و فکها را بررسی میکند. برخی از روشهای تشخیص عبارتند از:
-
معاینه بالینی:
پزشک با بررسی دهان و دندانهای بیمار، موقعیت فکها و دندانها را ارزیابی میکند. در صورتی که دندانهای بالایی بهطور واضح جلوتر از دندانهای پایینی قرار داشته باشند، ممکن است اوربایت وجود داشته باشد.
-
رادیوگرافی:
برای بررسی دقیقتر ساختار فکها و دندانها، ممکن است پزشک از رادیوگرافی (عکسبرداری) استفاده کند. این تصاویر کمک میکنند تا هرگونه مشکل اسکلتی و یا دندانی که موجب اوربایت شده است، شناسایی شود.
-
تحلیل الگوهای بایت:
در این مرحله، دندانپزشک بررسی میکند که آیا بیمار به درستی دهان خود را بسته است یا خیر و این که چطور دندانها با یکدیگر تماس دارند. این نوع تحلیل به شناسایی دقیق انواع اوربایت کمک میکند.
-
ارزیابی عملکرد مفصل فک:
در برخی موارد، ممکن است پزشک برای ارزیابی مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) از آزمایشهای خاص استفاده کند. این آزمایشها به تشخیص مشکلات مفصلی که ممکن است در ایجاد اوربایت نقش داشته باشند، کمک میکنند.
بیشتر بخوانید:
علائم نیاز کودک به درمان ارتودنسی
درمان اوربایت دندان
درمان اوربایت بستگی به شدت ناهنجاری و سن بیمار دارد. در بیشتر موارد، درمانهای ارتودنسی میتوانند به بهبود وضعیت اوربایت کمک کنند. برخی از روشهای درمانی عبارتند از:
- بریسهای دندانی: برای تصحیح موقعیت دندانها و فکها، بریسهای ثابت یا متحرک ممکن است تجویز شوند.
- جراحی فک: در موارد شدید و اسکلتی، ممکن است نیاز به جراحی فک برای تصحیح اوربایت باشد.
- هدگیر و دستگاههای ارتودنسی: برای اصلاح رشد فک در کودکان و نوجوانان، دستگاههای خاصی مانند هدگیرها استفاده میشوند.
بیشتر بخوانید: